- Konu Başlıkları
- Kolesterolü Düşüren Besinler ile Sağlığınıza Dikkat Edin!
- Peki Kolesterol Yüksekliğinde Nasıl Beslenmeli?
- Kolesterol Nasıl Düşürülür?
- Kolesterol Yüksekliğinde Diyet Nasıl Yapılmalı?
- Kolesterol Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
- Kolesterol Neden Yükselir?
Kolesterolü Düşüren Besinler ile Sağlığınıza Dikkat Edin!
Kolesterol, vücut için önemli bir yağ türüdür ve hücre yapısının, hormon üretiminin ve diğer birçok biyolojik fonksiyonun bir parçasıdır. Düşük yoğunluklu lipoprotein (LDL) halk diliyle kötü kolesterol; yüksek yoğunluklu lipoprotein (HDL) halk diliyle iyi kolesterol olarak ikiye ayrılır. Kanda LDL yüksekliği ve HDL düşüklüğü ardından birçok kardiyovasküler hastalığı beraberinde getirebilir. Kolesterol yüksekliğinde beslenme nasıl olmalı, kolesterol nasıl düşürülür, kolesterolü yükselten besinler ve kolesterolü düşüren besinler hakkında merak ettikleriniz yazımızda.
Peki Kolesterol Yüksekliğinde Nasıl Beslenmeli?
Kolesterol yüksekliği olanlar için beslenme sırasında dikkat edilecekler;
- Kolesterol yüksekliğinde beslenme sırasında hayvansal yağlar, kırmızı et, süt ürünleri ve yağlı atıştırmalıklar gibi doymuş yağları sınırlandırın.
- Margarin, hazır atıştırmalıklar ve fast food ürünleri gibi trans yağ içeren gıdalardan kaçının.
- Somon, sardalye, ceviz, chia tohumu ve keten tohumu gibi kaynaklardan omega-3 yağları alın.
- Kolesterol yüksekliğinde beslenme için yulaf ezmesi, meyve, sebzeler, baklagiller ve kepekli tahıllar gibi yüksek lif içeren besinler tüketin.
- Yağsız süt ürünleri, derisiz tavuk, yağsız et, yumurta beyazı gibi düşük kolesterol içeren besinleri tercih edin.
- Kolesterol yüksekliğinde beslenme sırasında sebze, meyve ve yeşil çay gibi antioksidanlarla zengin besinleri günlük beslenmenize ekleyin.
- Yüksek tuz alımı kan basıncını artırabilir ve kolesterol seviyelerini olumsuz etkileyebilir. İşlenmiş gıdalardan ve aşırı tuzlu yemeklerden kaçının.
- Küçük porsiyonlarla beslenmek ve düzenli ara öğünler eklemek, kan şekerini kontrol altında tutabilir ve kilo yönetimine yardımcı olabilir.
Kolesterol Nasıl Düşürülür?
Kolesterolün kanda yüksekliği damar sertliğine neden olarak kalp ve damar hastalıklarının ortaya çıkmasına yol açar. Alınacak bazı tedbirler ve ilaçlarla seviyesinin normal değerlere getirilmesi mümkündür. Amaç kötü kolesterolü yani LDL’yi düşürüp, iyi kolesterol olan HDL’yi yükseltmek olmalıdır. Fakat bunlarla birlikte kolesterol seviyelerini kontrol altına almak ve düşürmek için bir dizi yaşam tarzı değişikliği ve beslenme stratejisi uygulamakta oldukça önemlidir.
Kolesterolü Düşürmek İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Doymuş yağlardan uzak durun.
- Omega-3 yağ asitleri içeren besinleri tüketin.
- Haftada en az 150 dakika orta düzeyde egzersiz yapın.
- İdeal kilonuza gelin ve bunu koruyun.
- Sigara içmemek.
- Sebzeler, meyveler, baklagiller ve tam tahıllar gibi yüksek lifli besinleri tüketin.
- Düzenli ilaç kullanın.
- Stresten uzak durun.
Kolesterolü Yükselten ve Düşüren Besinler Nelerdir?
Kolesterol seviyelerini yükselten bazı besinler vardır. Bu besinleri aşırı miktarda tüketmek, özellikle diğer risk faktörleriyle birleştiğinde, kolesterol düzeylerini olumsuz etkileyebilir ve kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir. Kolesterolü yükselten besinler ve kolesterolü düşüren besinler neler, bakalım.
Kolesterolü Düşüren Besinler
- Somon, uskumru gibi yağlı balıklar
- Az yağlı süt, kefir, peynir, ayran ve yoğurt
- Yulaf
- Buğday, arpa, çavdar gibi tam tahıllı besinler
- Fındık, ceviz gibi kuruyemişler
- Meyve ve sebzeler
Kolesterolü Yükselten Besinler
- Hamur işleri ve tatlıları
- Sucuk, sosis ve salam gibi şarküteri ürünleri
- Paketli gıdalar
- Tam yağlı süt, kefir, peynir, ayran ve yoğurtlar
- Kızartmalar ve fast food ürünleri
- Hazır salata sosları
Kolesterol Yüksekliğinde Diyet Nasıl Yapılmalı?
Kolesterol yüksekliğinde sağlıklı bir beslenmeyle kolesterol seviyelerini kontrol altına almak oldukça önemlidir. Ancak, her birey farklı olduğu için kişiselleştirilmiş bir diyet planı oluşturmak ve bir diyetisyenle çalışmak oldukça önemlidir. Kolesterol yüksekliğinde beslenme sırasında destek almak sağlıklıdır.
Kolesterol Yüksekliğinde Diyette Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Doymuş ve trans yağ içeren besinlerden kaçının.
- Fındık, ceviz, badem gibi sağlıklı yağları günlük beslenmenize ekleyin
- Porsiyonlarına dikkat edin.
- Yemekleri hazırlarken kızartma ve kavurma yerine haşlama, fırın veya ızgara tercih edin.
- Yarım yağlı ayran, yoğurt ve peynir gibi süt ürünlerini tercih edin.
- Alkol alımınızı sınırlandırın.
- Şekerli ve rafine karbonhidratlarını günlük beslenmenizden çıkarın.
- Her gün sebze ve meyve tüketmeye dikkat edin.
Kolesterol Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
Kolesterol yüksekliği genellikle belirgin belirtilerle kendini göstermez. Bu durum "sessiz bir tehlike" olabilir ve çoğu kişi yüksek kolesterolü olduğunu fark etmez. Genellikle kolesterol yüksekliği rutin kan testleri sırasında tespit edilir. Ancak bazı durumlarda, yüksek kolesterol seviyeleri bazı belirtilerle ilişkilendirilebilir:
- Şiddetli baş ağrısı
- Göz kapakları ve etrafında sarı yağ birikimi
- Baş dönmesi
- Mide bulantısı
- Yüksek tansiyon
- Göğüs ağrısı
- Yorgunluk ve halsizlik
- Solgun görünümlü cilt
- Kalp hastalıkları ve felç
Bu belirtilerin bir veya birkaçının bulunması hemen kolesterol yüksekliği ile ilişkilendirmemeli. Detaylı bir kan testi ile analiz yapılmalı, sonuca göre bir diyetisyen ile çalışarak kolesterol yüksekliğinde beslenme programı oluşturmalıdır.
Kolesterol Neden Yükselir?
Yağlı ve trans yağlı besinlerin fazla tüketilmesi, hareketsizlik, şişmanlık ve ailenin tıbbi geçmişinden gelen genetik yatkınlık gibi birçok sebepten kolesterol seviyeleri yükselebilir.
Kan kolesterol seviyesinin 200 mg/dL altında ise ideal ; 200-239 mg/dL arası sınırda, 240 ml/dL üzerinde olması ise yüksek olarak nitelendirilir.
Kolesterol Yükselmesinin Temel Nedenleri Şunlar Olabilir:
- Ailenizde yüksek kolesterol öyküsü varsa, genetik faktörler yüksek kolesterol riskiniz arttırabilir.
- Yüksek doymuş yağlar ve trans yağlar içeren besinlerin aşırı tüketimi.
- Düzenli egzersiz yapmamak.
- Vücut ağırlığının kontrolsüz bir şekilde artması, aşırı kilolu veya obez olmak.
- Sigara içmek.
- Yaşla birlikte, vücut genellikle kolesterol seviyelerini artırma eğilimindedir. Kadınlarda genellikle menopoz sonrasında kolesterol seviyeleri artabilir.
- Tiroid hormonlarındaki düzensizlikler, kolesterol seviyelerini etkileyebilir.
- Karaciğer hastalıkları, kolesterol üretimini etkileyerek seviyelerini artırabilir.
- Diyabet, vücuttaki insülin direnci nedeniyle kolesterol seviyelerini etkileyebilir.
- Kronik stres, vücuttaki bazı kimyasal reaksiyonları etkileyerek kolesterol seviyelerini artırabilir.
- Aşırı alkol tüketimi, trigliserit seviyelerini artırabilir ve kolesterol dengesini bozabilir.
Bu faktörlerin bir arada bulunması, bireyin kolesterol seviyelerini etkiler. Sağlıklı bir yaşam tarzı, dengeli bir diyet ve düzenli egzersiz, kolesterol seviyelerini kontrol etmeye ve sağlıklı bir kardiyovasküler sistem sürdürmeye yardımcı olur. Eğer kolesterol seviyeleriniz yüksekse veya risk faktörleriniz varsa, bir diyetisyenle çalışarak size özel bir kolesterol yüksekliğinde beslenme programı oluşturmak kilo kontrolü sağlamak ve sağlıklı bir beslenme programı oluşturmak oldukça önemlidir.
